Chế biến thuốc trừ sâu bệnh an toàn từ nguyên liệu có sẵn

16
Th8

Ít ai biết rằng có rất nhiều cách kiểm soát sâu bệnh mà không cần sử dụng thuốc trừ sâu hóa học, bao gồm hỗn hợp pha chế đơn giản từ thực vật với một vài phụ gia có sẳn. Những hỗn hợp trừ sâu này an toàn khi sử dụng, không tồn đọng trong thức ăn của người và động vật, hơn nữa rất ít gây hại cho thiên địch và môi trường. Nhớ rằng, phương pháp quản lý dịch hại quan trọng đầu tiên nên làm là tạo môi trường cho thiên địch sinh sống và tăng độ màu mỡ của đất. Khi nào cây trồng bị tấn công bởi sâu bệnh nhiều, nghiêm trọng thì mới cần thiết sử dụng thuốc sinh học để kiểm soát.

Cây sầu đâu (Azadirachta indica, Neem)

Sầu đâu là thực vật bản địa ở Ấn Độ và Myanmar, cây lớn thích hợp với khí hậu cận nhiệt đới, nơi trải qua mùa khô nóng kéo dài. Có thể sử dụng tất cả các bộ phận của cây – lá, quả mọng, thân – tuy nhiên hiệu quả nhất là tinh dầu chiết xuất từ hạt. Cây sầu đâu được trồng phổ biến ở vùng nhiệt đới như là cây ven đường, trong công viên và thỉnh thoảng cũng được bắt gặp trên ruộng, rẫy. Cây sầu đâu tuyệt đối an toàn cho người, vật nuôi; thực tế lá sầu đâu còn được sử dụng làm thức ăn cho người, gia súc và dê.

Tinh dầu chiết xuất từ sầu đâu có thể trị sâu hại, rầy, châu chấu, rệp vừng, bọ ăn lá, sâu vẽ bùa, rệp sáp, bọ trĩ, bọ phấn, và rệp vảy (young scale). Tuy nhiên lại không gây hại cho ong và những côn trùng có ích khác.

Cách tạo hỗn hợp trừ sâu hại từ sầu đâu như sau: thu gom trái sầu đâu chín mọng (vàng, không nên dùng còn xanh) vàloại bỏ phần thịt quả bên ngoài (nếu còn dính vào hạt). Để khô ráo vài ngày trên chiếu (thảm), tránh mưa và nắng trực tiếp. Phải đảm bảo hạt đủ khô để nấm mốc không phát  triển. Bảo quản hạt trong rổ hoặc bao đay, đừng dùng bao nhựa. Khi sử dụng, dùng cối giã hoặc chày để loại bỏ lớp vỏ hạt bên ngoài; đập nhẹ nhàng để không làm nát phần bên trong hạt, sau đó sàng lọc. Sau khi loại bỏ vỏ, tiến hành nghiền nát phần hạt bên trong thành bột. Chỉ tạo lượng vừa đủ để dùng, vì hiệu quả diệt sâu hại sẽ giảm dần sau vài ngày.

Trộn theo tỷ lệ 500 g bột sầu đâu với 120 lít nước xà phòng rửa chén (xà phòng giúp giải phóng đặc tính diệt sâu của sầu đâu, và giúp thuốc bám dính lên lá), sau đó để dung dịch qua một đêm. Lọc lại lần nữa và phun lên cả hai bề mặt lá. Dung dịch này giúp ngăn ngừa châu chấu ăn lá rất hiệu quả, chúng chỉ đậu lên lá mà không dám ăn.

Cách khác là giã nát vừa phải từ 250 g – 500 g hạt sầu đâu, bỏ vào túi vải và ngâm trong 10 lít nước qua đêm, sau đó phun lên sâu hại. Vị đắng của sầu đâu chỉ bị phân hủy sau ít nhất 4 ngày, do đó đừng nên phun quá gần ngày thu hoạch. Phun 2 lần trên tuần nếu bị nhiễm dịch hại nặng, còn nếu không thì chỉ phun cách nhau 7 – 10 ngày cho dịch hại nhẹ.

Để trị sâu đục thân ngô, cao lương (bo bo) và kê, tiến hành trộn bột sầu đâu với mùn cưa hoặc đất sét và đặt một nhúm trên nách lá, thuốc sẽ tự tan và thấm vào cây khi mưa xuống. Đối với bệnh u bướu rễ do tuyến trùng, trộn 2 kg bột vào 10 lít nước, để qua đêm và đổ thẳng vào nơi chuẩn bị trồng cây (thuốc sẽ có tác dụng trong phạm vi 8 m2). Để diệt chấy rận, ve bét trên vật nuôi, có thể áp dụng phun lên vật nuôi với nồng độ cao hơn. Đối với giun ký sinh đường

ruột, cho vật nuôi ăn trực tiếp lá sầu đâu. Lá sầu đâu cũng giúp bảo vệ quần áo, sách vở khỏi mối, nhậy bạc (silverfish) và nhậy cắn quần áo (clothes moths). Lá sầu đâu cũng có thể trộn với lúa gạo, ngủ cốc dự trữ để ngăn mối mọt tấn công. Sau khi đã tách nước từ dung dịch bột sầu đâu, phần xác thừa được nông dân Ấn Độ bón gốc cây để ngăn ngừa tuyến trùng hại rễ rất hiệu quả.

Cây là quả thân của Cây sầu đâu đều có thể làm thuốc trừ sâu

Cây xoan (Persian lilac, Chinaberry, White cedar, Melia azedarach)

Loài cây rụng lá này là thực vật bản địa ở những vùng cận nhiệt đới, phát triển dọc theo bờ biển phía đông của Úc và nhiều nơi khác của Châu Á. Cây này có họ hàng gần với sầu đâu và cũng chứa chất azedarachtin diệt côn trùng gây hại. Cây thường được trồng ven đường hoặc vườn vì chúng cho hoa tía nhạt, tỏa hương thơm vào mùa xuân. Cây có thể phát triển cả khu vực nhiệt đới hoặc nơi có khí hậu mát mẻ, thậm chí cả những nơi không thuận lợi cho cây sầu đâu.

Hoa tím nhạt và quả chưa chín của cây xoan

Dung dịch phun từ lá hoặc quả có thể kiểm soát rất nhiều nhóm côn trùng gây hại, nấm mốc sương (mildews), rệp vừng, bọ cánh cứng, sâu vẽ bùa, sâu non, nhện đỏ, châu chấu, cào cào, và mối. Tác động chính của thuốc là ngăn không cho sâu bệnh ăn cây trồng. Một vài nhóm sâu hại bị tiêu diệt trực tiếp, những nhóm khác thì bị đuổi ra xa. Cây xoan có rất nhiều ứng dụng trong thực tiển. Dịch chiết từ cây xoan được sử dụng như thuốc chữa bệnh ở Châu Á. Gỗ xoan chống mối mọt ăn. Lá không gây hại cho vật nuôi. Dưới đây là vài cách sử dụng cây xoan để trừ sâu bệnh.

Dịch chiết từ lá: Ngâm qua đêm 500 gam lá xoan trong 5 lít nước, sau đó vò nát hoặc nghiền lá trong nước, lọc và thêm nước xà phòng rửa chén vào. Cách khác là nghiền nát 1 kg lá, trộn với 1 lít nước lạnh và lọc. Sau đó pha loãng với nước theo tỷ lệ 1:5 và phun lên cây trồng. Nên sử dụng nước lạnh để pha hỗn hợp, vì nước nóng quá sẽ làm giảm hiệu lực của thuốc.

Dịch chiết từ hạt: Gỡ bỏ lớp vỏ ngoài của hạt, nghiền từ từ 25 gam hạt đã loại bỏ vỏ, để vào túi vải mỏng ngâm qua

đêm với 1 lít nước; sau đó vắt, lọc và thêm một ít xà phòng rửa chén vào. Hòa tan 1 ml hỗn hợp với 1 lít nước và phun.

Thường người ta có thể mua tinh dầu xoan để sử dụng mà không cần phải mất thời gian tự chế biến. Phương pháp này cũng mang lại hiệu quả diệt sâu cao, vì dịch chiết thường được lấy từ hạt.

Dã quỳ (Tithonia diversifolia, hướng dương Mêhicô)

Dã quỳ đuổi mối rất hiệu quả. Bỏ lá dã quỳ vào thùng chứa, sau đó đổ nước vừa ngập tới mặt lá. Đậy lại cho lên men 4 ngày, đến khi nước chuyển sang màu đen và bốc mùi thì rót dung dịch ủ xung quanh những nhóm cây dễ bị mối tấn công như cây còng (inga), cây mắc ca (macadamia) và ổi, hoặc rót lên tổ mối. Sẽ càng hiệu quả hơn nếu có thể pha lá xoan với lá dã quỳ theo tỷ lệ bằng nhau. Nhớ rằng, không được đổ dung dịch trực tiếp vào gốc cây.

Cốt khí lông vàng (Đoản kiếm, Tephrosia vogelii)

Hòa lá cây với nước để trừ sâu non, đặc biệt là sâu đục thân ngô. Cây có khả năng cung cấp đạm cho đất và có thể dùng để ủ phân xanh. Nghiền nát 1 kg lá cây và ngâm 2 giờ trong 5 lít nước, lọc qua vải thưa, sau đó phun lên sâu bệnh gây hại. Nên cẩn thận vì thuốc gây độc cho cá, người và động vật, đặc biệt với lợn.

Để bảo quản đậu hoặc ngô khỏi mối mọt: phơi khô lá, nghiền thành bột, trộn 100 gam bột với 100 kg ngô hoặc đậu (để ngăn ngừa sâu, mọt và bọ cánh cứng). Cứ 3 tháng lặp lại một lần.

Các chi trong họ hoa cúc có chứa chất diệt sâu Pyrethrum

Chất diệt côn trùng pyrethrum bắt nguồn từ hoa của nhóm cúc trừ sâu hay còn gọi là cúc trời (Chrysanthemum cinerariaefolium, C. carneum và C. roseum). Trong 3 loài vừa nêu, loài đầu tiên được người ta chú trọng và trồng nhiều nhất ở Kenya và Tasmania để sản xuất thuốc trừ sâu tự nhiên. Tasmania cung cấp sản lượng cúc trừ sâu nhiều nhất cho toàn thế giới (chiếm 40%). Đây là cây nhiều năm, thường khoảng 5 năm.

Nên thu hoạch ngay khi hoa nở đầy đủ, phơi khô nhanh và bảo quản trong túi nilon kín. Khi sử dụng có thể nghiền nát thành bột, pha nước và phun lên cây nhiễm sâu bệnh; hoặc có thể ngâm trong dầu hỏa 24 giờ, lọc, hòa với nước theo tỷ lệ 1:10, sau đó bổ sung thêm một ít xà phòng giặt đồ (detergent) và phun ngay.

Một phương pháp khác, cắt nhỏ 1 kg cây cúc (chọn cây đang ra hoa). Bỏ vào thùng đậy chặt với 8 lít nước. Ủ khoảng 3 tuần, lắc thùng thường xuyên để quá trình lên men được tốt hơn. Lọc lấy nước và thêm vào 1 cốc dầu tỏi (garlic oil), 2 muỗng canh dầu khuynh diệp (bạch đàn) và nửa cốc bột xà phòng. Dung dịch được trộn đều và sử dụng. Phần còn dư có thể bỏ vào chai và lưu trữ ở nơi mát mẽ, tránh ánh sáng.

Chất pyrethrum từ các cây họ cúc tiêu diệt rệp vừng và sâu non rất hiệu quả. Tuy nhiên, chúng cũng gây độc cho cá và những thủy sinh vật khác, nên hạn chế sử dụng gần nguồn nước. Dung dịch này cũng tiêu diệt luôn cả côn trùng có ích, riêng ong và ong mắt đỏ ký sinh chỉ bị xua đuổi mà không chết. Mặc dù, một số sách về nông nghiệp hữu cơ nói rằng chất pyrethrum gây độc cho người, nên sử dụng cẩn thận; tuy nhiên, độc lực của chúng chỉ tồn tại trong thời gian ngắn sau khi phun, sau đó chúng sẽ bị phân rã nhanh chóng dưới ánh nắng mặt trời và phân rã cả trong đất. Thời gian tốt nhất để phun là chiều tối, ngày hôm sau chất độc sẽ bị phân hủy hết.

Cúc vạn thọ (vạn thọ Mêhicô, Tagetes minuta, Tagetes erecta)

Dịch chiết từ cây này được sử dụng để kiểm soát những côn trùng nhỏ, tuyến trùng như là chất xua đuổi. Nhét lá và hoa vào 2/3 thùng chứa, bỏ thêm húng quế hoặc ớt, tất cả đều được cắt nhỏ. Đổ thêm nước vào và ngâm khoảng 5-7 ngày. Lọc lấy nước, bỏ thêm 30 gam xà phòng cho 5 lít dung dịch. Đối với cây non, pha loãng dung dịch với nước theo tỷ lệ 1:5, cây trưởng thành thì pha tỷ lệ 1:1.

Cúc vạn thọ, chất xua đuổi côn trùng và thu hút nhiều thiên địch

Cây thầu dầu (Ricinus communis, castor oil plant)

Lấy 1 kg hạt thầu dầu (cả vỏ) nghiền và hòa vào 2 lít nước, đun nóng trong 10 phút. Đổ vào thêm 2 muỗng dầu hỏa và một ít xà phòng. Hòa tan với 10 lít nước và phun ngay lên cây trồng bị gây hại bởi sâu, rệp vừng và bọ.

Cây thầu dầu, loài cỏ mọc hoang dại

Đu đủ (Carica papaya, papaya, pawpaw)

Cắt nhỏ 1 kg lá đu đủ tươi, sau đó ngâm vào 10 lít nước, thêm 2 muỗng dầu hỏa và một ít xà phòng, ngâm ít nhất 2 giờ. Lọc nước và phun để phòng trừ sâu, rệp vừng và bọ.

Tỏi (Garlic)

Tỏi có khả năng phòng trừ rệp vừng và sâu hiệu quả nhất, tỏi cũng tiêu diệt sên trần (có thể phun trực tiếp lên câyhoặc đất trồng) và những sâu bệnh gây hại có thân mềm. Chế phẩm từ tỏi còn được bán ở một số nơi trên thế giới.

Công thức chế biến sau được áp dụng để trị bọ da (cockchafers), ấu trùng sâu bọ gây hại (wireworm), bướm trắng hại bắp cải và chấy rận: trộn 85 gam tỏi cắt nhỏ với 2 muỗng canh dầu paraffin, ngâm khoảng 45 giờ, hòa 7 gam xà phòng với nửa lít nước nóng, sau đó trộn cùng với dung dịch ngâm, lọc và dự trữ trong chai lọ. Khi sử dụng, hòa với nước theo tỷ lệ 1:100 và phun, tùy theo mức độ gây hại của sâu bệnh, có thể tăng nồng độ cao hơn khi pha.

Cách tương tự: cắt nhỏ hoặc nghiền 3-4 củ tỏi (khoảng 100 gam), trộn với 40 ml dầu khoáng, 500 ml nước và 25 gam bột xà phòng. Ngâm trong vòng 24 giờ, sau đó lọc lấy nước. Khi sử dụng, pha loãng dung dịch với nước theo tỷ lệ 15 ml dung dịch cho 1 lít nước.

Một cách hiệu quả khác nữa: lấy 3 tép tỏi giã nát trộn với 1 muỗng canh dầu thực vật, ngâm qua đêm, sau đó lọc lấy dung dịch và đổ thêm 1 lít nước, 1 muỗng cà phê xà phòng 

tỏi làm thuốc trừ sâu

Tỏi, thuốc trừ sâu hiệu quả

Ớt

Nghiền nát 40-50 trái ớt trong 1 lít nước nóng. Lọc, bỏ thêm 1 lít nước và 5 gam xà phòng. Phun để trừ rệp vừng, kiến và những côn trùng có thân mềm khác.

Cách khác, đun 4 cốc ớt trong 3 lít nước khoảng 15 phút. Tắt lửa và đổ thêm 3 lít nước nữa. Lọc, đổ thêm xà phòng và phun để kiểm soát sâu non, rệp vừng, ruồi, kiến và rệp sáp.

Xà phòng (loại giặt hoặc rửa chén)

Xà phòng xâm nhập qua da côn trùng và làm chúng mất nước, tiêu diệt một vài loài nấm bệnh. Xà phòng được sử

dụng để phòng trừ rệp vừng, sâu, dế, kiến đuôi kìm hay sâu tai (earwigs), bọ chét, ruồi, cào cào, rầy xanh đuôi đen, rệp sáp, nhện đỏ, ong cắn lá (sawflies), rệp vảy, rầy phấn trắng, rêu, tảo, địa y. Nên sử dụng loại xà phòng có thành phần từ dầu thực vật hoặc động vật, không sử dụng xà phòng từ dầu mỏ. Khi sử dụng: hòa tan hoàn toàn 50 gam xà phòng và nước nóng, hòa với 5 lít nước lạnh và phun lên cây trồng. Chú ý rằng, ngày nay có rất nhiều loại xà phòng khác nhau, một số có thể ảnh hưởng xấu đến cây trồng, nên thử phun diện tích nhỏ trước khi áp dụng cho quy mô lớn hơn.

Đồng

Đồng dùng để diệt nấm bệnh, một số hỗn hợp như đồng hiđrôxit (Kocide) hoặc Bordeaux. Để chế tạo hỗn hợp Bordeaux, trộn 90 gam đồng sulfat (copper sulphate) vào 4,5 lít nước lạnh (thùng 1); đồng thời trộn 120 gam vôi bột (hydrated lime, vôi xây dựng) vào 4,5 lít nước (thùng 2), sau đó trộn 2 thùng lại với nhau và sử dụng ngay. Nếu túi đựng vôi bột bị hở lâu ngày, một số bị biến đổi thành đá vôi cứng, làm chúng không thể trung hòa đồng. Kết quả dẫn đến gây hại cho cây trồng.

Bordeaux dùng để phòng trị rất nhiều dạng nấm bệnh và vi khuẩn gây hại khác nhau, bao gồm bệnh phấn trắng, đốm đen, rỉ sắt, thán thư, cháy cành (fire blight), đốm lá do vi khuẩn, và bệnh héo rũ (wilt). Nên sử dụng chế phẩm này khi cây trong giai đoạn rụng lá hoặc ngủ đông, vì dung dịch phun có thể làm cháy lá. Bordeaux ảnh hưởng xấu đến bọ rùa, điều này lại tạo điều kiện cho một số sâu bệnh gây hại phát triển, chẳng hạn như rệp vảy trắng (white wax scale). Đồng thực chất không trực tiếp tiêu diệt nấm bệnh mà chỉ giúp cây tăng khả năng kháng lại các bệnh do nấm.

Bordeaux cũng có tác dụng như là chất xua đuổi một số côn trùng có hại như rầy xanh đuôi đen và bướm trắng hại bắp cải.

Muối đồng sulfat, bột màu xanh sáng, nên trộn với vôi bột trước khi phun

Dầu ăn

Dầu ăn có thể làm ngột nhiều loại côn trùng, nhện đỏ và vài loài nấm. Một số loài tiêu biểu như rệp vừng, bọ cánh cứng, rệp cây, sâu cuốn lá, sâu non, rệp sáp, rệp rỉ sắt (rust mite), rệp vảy và rầy phấn trắng. Dầu ăn đặc biệt hiệu quả để phòng trị nhện đỏ và rệp vảy. Khi phun cần chú ý thời tiết để đảm bảo không xuất hiện tác dụng phụ có hại cho cây: phun dầu ăn có thể làm cháy lá khi nắng nóng, thỉnh thoảng gây rụng lá và quả nếu quá khô hạn, sử dụng quá thường xuyên có thể giảm tỷ lệ đậu trái, chết chồi non và giảm chất lượng quả. Không nên áp dụng phương pháp này khi nhiệt độ môi trường trên 240C. Dung dịch phun có thể làm tại

nhà như sau: trộn 1 cốc dầu ăn với nửa cốc nước, sau đó pha loãng theo tỷ lệ 1:40 (2 muỗng lớn dung dịch hòa vào một nửa xô nước).

Bẫy dính

Bẫy dính vàng thu hút và giữ chặt rầy phấn trắng, rệp vừng, rầy xanh đuôi đen và bọ trĩ. Đây là phương pháp kiểm soát rầy phấn trắng rất hữu hiệu trong nhà kính, vì những côn trùng này bị thu hút bởi màu vàng. Nên chọn loại bẫy có độ dính kéo dài khoảng vài tháng. Loại bẫy này có thể làm tại nhà: sơn một tấm bảng màu vàng và quét một lớp dầu máy xe ôtô hoặc glycerin hoặc mật ong, đừng quét lớp quá dày vì nó sẽ che đi màu vàng của bẫy. Đối với dầu máy cần được quét mới sau khi lớp củ không còn khả năng dính. Có thể sử dụng bẫy nước cũng được. Lấy chai nhựa loại màu vàng, cho nước vào và đổ lên bề mặt một lớp dầu mỏng hoặc xà phòng. Côn trùng rơi vào sẽ không thể thoát ra được.

Muối nở (Baking soda, natri cacbonat)

Baking soda được sử dụng như là thuốc diệt nấm, hiệu quả đối với rệp sáp, rỉ sắt và bệnh đốm đen trên hoa hồng (có thể áp dụng cho những cây trồng khác). Dung dịch này ngăn chặn bào tử nấm bệnh phát triển. Đây là cách đặc trị rệp sáp và nấm mốc. Có một số công thức pha chế như sau:

•   Phamộtmuỗngcanhmuốinởtrong4,5lítnước,bỏ thêm 2,5 muỗng canh dầu khoáng vào, trộn đều và phun hàng tuần như là cách phòng ngừa.
•   Trộn 500 gam muối nở, 23 lít nước và 225 gam xà phòng.
• Một muỗng cà phê muối nở trộn với vài giọt xà phòng và 2 lít nước. Một cách hiệu quả khác (hiệu quả hơn cả thuốc hóa học diệt nấm) để phòng trừ bệnh phấn trắng: 4 muỗng canh muối nở, 2,5 muỗng canh dầu ăn (nên dùng loại horticultural oil nếu có thể), 1 giọt xà phòng giặt đồ và 9 lít nước.Những loại dung dịch trên nên được phun 2 lần mỗi tuần trong thời điểm có đợt dịch nấm hại lớn xuất hiện hoặc thời tiết trong giai đoạn dễ phát sinh bệnh. Nước tiểu bòNước tiểu được thu gom và giữ trong thùng 2 tuần, sau đó pha 1 phần nước tiểu với 6 phần nước và phun lên cây để diệt côn trùng như sâu đục thân và nhiều nhóm sâu bệnh khác.Tro từ phân bò đem đốt cũng có tác dụng ngăn ngừa mọt ăn ngô trong vòng 9 tháng. Tiến hành trộn 5 kg tro cho 100 kg ngô. Sàng lọc và rửa sạch ngô khi cần sử dụng, riêng sử dụng cho vật nuôi thì không cần thao tác này, có thể nghiền cả tro phân bò với ngô cho gia súc gia cầm ăn.Những cách phòng trừ sâu bệnh khácCó rất nhiều loài cây được sử dụng để kiểm soát dịch hại khắp nơi trên thế giới. Công thức chung như sau: đun 200 gam lá cây với 1 lít nước, sau đó có thể sử dụng như là thuốc trừ sâu bệnh (nếu có thể, tốt nhất nên tự thử nghiệm lại thời gian đun, hàm lượng và cách sử dụng cho hiệu quả hơn với từng đối tượng cây trồng và dịch hại). Những cây này bao gồm:Cây thuốc lá (Nicotiana tabacum, tobacco). Cây này rất độc, nên không khuyến khích sử dụng.Cây chùm ngây (Moringa oleifera, moringa, cây kỳ diệu, cây cải ngựa).Cây dã quỳ (Tithonia diversifolia, hướng dương Mêhicô).Cây trâm ổi (Lantana camara, ngũ sắc, thơm ổi).Cây mật gấu (Vernonia amygdalina, cây lá đắng). Ngoài công dụng diệt sâu, cây này còn được sử dụng như rau ăn và bài tiết giun sán trong ruột vật nuôi.Cây lô hội (Aloe vera, nha đam).
  Cây bạch đàn cầu vồng (Eucalyptus).
  Cây đơn buốt (Bidens pilosa, quỷ trâm thảo, song nha lông, râu bộ binh) Những cách phòng trừ sâu bệnh hiệu quả từ nông trại Ếch Ộp (An Giang)• Bẫy chua ngọt: pha hỗn hợp theo tỷ lệ 4 giấm, 1 đường, 1 rượu, 1 nước, một ít thuốc sâu hóa học không mùi (theo một số chuyên gia hữu cơ khác, có thể thay thế thuốc hóa học bằng một lớp dầu mỏng hoặc một ít bột sầu đâu khuấy đều). Để dung dịch vào chai nhựa, khoét thêm nhiều khe hở bên hông chai để thu hút nhiều côn trùng. Hỗn hợp sẽ có mùi ngọt để thu hút được bướm, rầy, bọ, ruồi. Có thể tự thí nghiệm thay đổi nồng độ thể thu hút nhiều loại côn trùng khác hiệu quả hơn.• Thuốc sâu thảo mộc tỏi, ớt, gừng, hành: Tỷ lệ 1 tỏi : 1 ớt : 1 gừng : 1 hành : 4 rượu. Hỗn hợp xay nhuyễn trong rượu ngâm ít nhất 15 ngày là có thể sử dụng. Khi phun, lấy 800ml nước cốt pha cho 25 lít nước, để tăng hiệu quả bám dính của thuốc, có thể thêm một muỗng cà phê xà phòng rửa chén cho mỗi 25 lít dung dịch. Khuyến khích bổ sung thêm chế phẩm sinh học nấm ký sinh sâu rầy để nấm phát triển trên cá thể côn trùng chết và phát tán ra môi trường. Thuốc có thể trừ được sâu xanh, sâu ăn tạp còn nhỏ và rầy hiệu quả.• Thuốc sâu thảo mộc hạt củ sắn (Pachyrhizus erosus): Nguyên liệu hạt củ sắn đã già (chưa khô trái) 200g xay nhuyễn trong nước và dầu khoáng (đủ dùng 1 bình 25 lít), hỗn hợp ủ 24 tiếng, sau đó lấy nước pha cho đủ 25 lít nước. Nên cộng thêm với nấm ký sinh để tăng hiệu quả và thời gian trừ sâu. Sản phẩm chỉ bảo quản dùng trong 12 tiếng. Trừ được sâu, bọ nhảy.• Thuốc sâu thảo mộc dây thuốc cá (Derris elliptica): Nguyên liệu 150g dây thuốc cá giã nhỏ để ra nước, lấy phần nước pha với 25 lít nước phun cho cây. Trừ được bọ trĩ, rầy phấn trắng hại dưa, là loại thuốc dưỡng tự nhiên cho cây, giúp cây phát triển. Chú ý, thuốc gây hại cho cá nhưng lại không ảnh hưởng đến tôm, nên phun tránh nguồn nước. Dây thuốc cá đang được giã nát (Nông trại Ếch Ộp, Long Xuyên)Các biện pháp phun thảo mộc chỉ được sử dụng khi dịch hại bộc phát mạnh, không nên quá lạm dụng thuốc này, chỉ cần giảm quần thể sâu hại đến mức cân bằng với điều kiện sinh thái là được.Cách kiểm soát sâu bệnh hiệu quả từ công ty ABAVINA (Cần Thơ)Thuốc trừ sâu thảo mộc từ hạt bình bát: Hạt bình bát nghiền nát, pha theo tỷ lệ 100 gam bột bình bát ngâm với 100ml rượu gốc từ 3-5 tiếng. Dùng vải để lọc bỏ xác. Hòa dung dịch với 7 lít nước, phun đủ cho diện tích rau 70m2 hoặc 7 gốc cây lớn. Sẽ hiệu quả hơn nếu phun vào giờ hoạt động của sâu. Cách ly tối thiểu 3 ngày rồi mới thu hoạch. Có thể phơi khô hạt, lưu trữ để dần sử dụng. Hạt bình bát và bột sau khi nghiền hạt (công ty ABAVINA, Cần Thơ)Những thứ đơn giản cũng có thể thành thuốc trừ sâu an toàn và hiệu quả: dầu ăn, bột mì, sữa, xà phòng và tro

Nguồn: Ứng Dụng Nguyên Tắc Quản Lý Côn Trùng, Dịch Bệnh Và Cỏ Dại Mà Không Cần Dùng Thuốc Hóa Học do Alan Broughton biên soạn (dịch bởi Phạm Tấn Đạt)